"Okuyan kişi ölmeden önce binlerce hayat yaşar, okumayan ise sadece bir."

31 Ocak 2014 Cuma

Kitap Yorumu: Lissa Price - Başlayanlar


Karşınızda sizi yüzlerce kez tepetaklak edecek muhteşem bir kitap: Başlayanlar.
Kitabın dünyasını kısaca anlatmam gerekirse, belirsiz bir gelecekte başlayan ve akıllıca kurgulanmış bir distopya diyebilirim. Genetik savaşın bütün yetişkinleri öldürmesiyle Dünya'da sadece gençler ve yaşlılar kalıyor. Başlayanlar, yani gençler, anne ve babalarını kaybettikleri için büyük bir yokluk içindeler. Sonlayanlar, yani yaşlılar ise, zenginliğin ve rahatlığın verdiği etkiyle koca bir kibrin içine sürüklenmişler. 
Kitap, Callie adındaki bir başlayanın, yani başkahramanımızın ağzından anlatılıyor. Callie'nin Tyler adında küçük bir kardeşi var, bir de Micheal, onunla yaşıt arkadaşı. Birlikte fakirliğe ve sokaktaki vahşi yaşama göğüs geriyorlar ve bunu gayet profesyonelce beceriyorlar. Ancak Tyler akciğer hastası, tıbbi desteğe ihtiyacı var ve Callie kardeşi için her şeyi yapmaya hazır. Böylece bir Beden Bankası olan Taze Hedefler'e gidiyor Callie. Kitabımız da buradan başlıyor zaten. Taze Hedefler, gönüllü gençlerin bedenlerini belirli bir süre için başka bir Sonlayanın bedenine aktaran, karşılığında yüklü bir miktar para veren bir banka. Callie kardeşi için, annesi ve babasından kalan o rahat ve mutlu hayatı da özlediği için teklifi kabul ediyor ve bedenini Helena adlı bir sonlayana bağışlıyor. Callie kiralama işleminden önce birsürü güzellik bakımından geçiyor, öyle güzel oluyor ki tanınmayacak hale geliyor.


Sonradan olay gidişatı kendisini sizden saklamaya başlıyor, satır aralarından ne olacağını tahmin etmeye çalışıyorsunuz ama tabii ki başarısız çıkıyorsunuz. Kitap ilk başta çok stabil ilerliyordu, ne olacağını kestirebiliyordunuz, ayrıca çevirmenin kendine özgü anlatım biçimini de kitaba yansıtması rahatsız ediciydi. Ancak sonradan, olaylar öyle başka bir boyuta geliyor ki heyecandan hangi bilmeceyi çözeceğinizi şaşırıyorsunuz. Helena'yla Callie'nin bedenleri arasında bir sorun oluşuyor ve Callie, Helena'nın onun bedenini aslında bir cinayet işlemek için aldığını öğreniyor. Bu sır kitabın arka kapağındaki tanıtım cümlesinde yazsa bile yine de şaşırmadan edemiyorsunuz. 

Kitabın ilk 50 sayfasını okumak kolay, olayların geçtiği dünya ve Callie'nin kendi geçmişiyle olan hesaplaşmasına yönlendiriyor sizi Price. Bu yüzden olacakları çok kolay tahmin edebiliyorsunuz, Callie'nin beden bankasıyla bir sorun yaşayacağını ipucu bile vermeye gerek  duymadan gözler önüne seriyor yazar. Ama ne sorunu? Kurgu bu noktadan sonra bir volkan gibi patlıyor, sizi yakıyor ve eritiyor. Olayların neden ve sonuç ilişkisi kusursuz bir mantık çerçevesine alınmış, harika bir resim çizmiş Price, siz de olayları dibine kadar incelemekten ayrı bir zevk alıyorsunuz.

Callie çok güçlü bir karakter. Çok da masum, ama iş Taze Hedefler'e gelince aslan kesiliyor. Bir sonraki sayfa bunu yapacak diyorsunuz, siz farkında olmadan çıkan yangın gibi şaşırtıveriyor Callie. Çoğu zaman bizimle birlikte o da şoke oluyor, zaten Price muhtemelen okuyucuyu haz vererek şaşırtma yeteneğinin farkında ki bol bol ellerinizi ağzınıza götürmenizi sağlıyor. Kitabı okurken bazen olanları idrak edebilmem için gözlerimi sayfalardan ayırmam, başka yerlere boş boş bakmam gerekti. 'Tabi yaa!' diyip durdum, olayın gidişatını önceden göremediğim için kendime kızdım. 

Kitaptaki aşk üçgeni benim gibi haterları rahatsız edecek düzeyde değil. O üçlü zaten bir araya bile gelmiyor, Callie Micheal'dan hep uzakta olduğu ve zaten yeterince belaya bulaştığı  için bu aşk üçlemesi üzerinde çok fazla düşünmüyor. Callie'nin kendini parçalayarak düşündüğü tek şey Tyler, bu da kitabın o karışık haritada yolunu bulmasını sağlayan ana unsur.

Uzun lafın kısası, Başlayanlar distopya sevenlerin beğenisini kesinlikle alabilecek bir kitap. İlk sayfalardaki tekdüzeliğe aldanılmamalı, zira bir süre sonra o tekdüzeliği özlediğiniz bile oluyor. Kitabın sonu beni dumura uğrattı, ne mutlu bitti ne de aksi. Bu da ikinci kitabın olduğuna hemen işaret etti zaten. Bir sonraki kitap Sonlayanlar, bulabildiğim an alacağım onu da. Sonuç olarak hiddetle tavsiye ettiğim bir kitap Başlayanlar, çoğu okuyanın da benimle hemfikir olduğuna emin olduğum nadir eserlerden.